Yeni bir alan yazımla sizlere merhaba demek istiyorum. Aslında TÜBİTAK etkinlikleri, yarışmaları vs. sadece bilgisayar değil her alanda her yaşa hitap ediyor ancak insanların bununla ilk tanışabileceği yer okul olduğu için öğretmenleri daha çok ilgilendirdiğini düşünüyorum.
Yazıma başlamadan önce şunu da belirtmeliyim. Ben bu okula 2023 Eylül döneminde başladım ve bu fuar projeleri önceki sene yapılmıştı. Benim ve ekibimin yaptığı proje, önceki sene başka bir öğretmen ve ekibi tarafından öne sürülüp kabul edilmiş ancak yapılmamıştı. Yani sadece adı vardı. Alan şefim böyle bir projenin kabul aldığını, yapmak isteyip istemediğimi sordu. Bende kendimi geliştirmek ve deneyimlerim arasına yenisini eklemek için kabul ettim.
Proje için ekibi tüm alan öğretmenleri ile seçtik. Tasarım ve kod kısmı olacaktı. 4 kişilik bir ekiple başladık. Ben onlara projeyi anlattım ve kullanacağımız malzemeleri, çalışma mantığından bahsettim. Birkaç hafta çalıştılar. Kod yazanlar kod kısmına, tasarım yapan tasarımına. O arada ben iskelet kod hazırladım çünkü ekibim kod yazdığımız programı yeni öğreniyordu ve belli başlı şeyleri hatırlatmak gerekiyordu. Bazen kültür derslerinden(meslek lisesinde kültür ve meslek dersi olarak ayrım var.) ders konusu işlendiyse rica edip alana aldım, çalıştık. Bazen öğle aralarında, bazen ders çıkışlarında… Gerçekten çok çalıştık sorunsuz çalışması için. En son dediler ki hocam tamam artık başka robot yapalım. Başarabildiklerini gördükçe kendilerine güvenleri geldi.
Bu arada tasarım için 3D yazıcıdan çıktı alacaktık. Ancak şansımıza yazıcı sıkıntı çıkardı. Projeyi neyden yapalım, kaplama yapalım mı, motorları nasıl yapalım, trafik lambasını neyden yapalım diye düşünerek sürekli denedik. Meslek lisesinde meslek öğretmenleri en az 2 kişi olarak derse girerler. Öğrencilerin etkin olması ve iyice öğrenebilmesi için. Benimle derse giren arkadaşta benimle birlikte derste yeri geldi denedi, kaplama yaptı, kod baktı. Bu yüzden gizli destek diyebilirim 😀
Projede 4 servo motor, 10 led, bol bol jumper kablo ve direnç kullandık. Basit mantıklı ama servo milim milim ayarlama kısmı biraz zorlayan bir projeydi. Öğrencilerim sürekli deneyerek doğru dereceleri buldular. Proje mantığı basit dedim çünkü günlük hayatta kullanılan trafik lambası ve yaya lambası vardı. Ekstra bariyer sistemi vardı. Amaç trafik kazalarını minimum düzeye indirebilecek yapılabilecek bir düzenekti.
Kodlar tamamlandı maket kaldı. Maketin zeminini strafordan yapmaya karar verdik. Kalın olması için 2 kat kullandık. Arasına çift taraflı bant yapıştırdık ama tutkal daha iyi yapıştırıyor sonra fark ettik. Sonra zemin olması için kalın karton yapıştırdık üstüne. Kaldırım, yol, geçit, motorların ve trafik lambalarının konulacağı yerleri belirledik. Çizdik. İnce karton aldık, yol ve kaldırıma göre kesip yapıştırdık. Kabloların geçeceği kısımları belirleyip deldik. Açma/kapama tuşu içinde bir delik açtık. Bu arada 3D yazıcımız yenilendi ve servo motorları koyacağımız kapları öğrencilerim tasarlayıp düzenleyip cm cm ölçtükten sonra baskıya verdi. O sırada ledleri takacağımız trafik lambalarını da çizdiler. Kutuların peşine onları baskıya verdik.
Daha önce 3D baskı almamış kişilere biraz göründüğü gibi olmadığını anlatmak isterim. Baskı aldıktan sonra her baskı çevresinde ve boş kısımlarında destek ile çıkar. Şeklin düzgün olması için yazıcının çalışma mantığı budur. Baskı alındıktan sonra soğuyunca yazıcıdan alınır ve destekler temizlenir. Bazen sadece keserek bazen kesip soyup törpüleyerek.
Minik bilgilendirmeden sonra devam edersek bizde baskılarımız çıktıkça temizleyip hazırladık. Tutkalla makete yapıştırıp motorları yerleştirdik. Arduino Uno kullandık. Bread board, Arduino kartı ve pil yuvasını maketin altına yapıştırdık. Bunun için maketin iki tarafının altına ayak yaptık. Bu arada trafik lambaları da çıktı. Onları da temizledik. Kablolar ledlerden çıkıp durmasın diye hepsini tek tek şeffaf bantla bantladım. Sonra ledleri de yapıştırdık. Hepsini birbirine elektrik bandı ile sabitledik. En son kaldırım kenarına süsleme olarak çim yaptık. İnşaat bölümü hocalarımız okulumuzun minyatürünü yapmıştı, onlarda görmüştüm rica ettim. Ağaç da verdiler. Tutkalla süslemesini yaptık. Yolun şeritlerini ve yaya geçidini elektrik bandı ile yaptık. Son halini denedik ve açma/kapama tuşunu da sabitleyip projeyi bitirdik.
Bu birkaç cümle ile anlattığım projeyi yapmak yaklaşık 2 ayımızı aldı. Çünkü kod yazanlar bilir bazen çalışan kod çalışmaz olur. Bundan dolayı sıkıntılar oldu ama bitirdik ve sergi günü geldi.
Sabah son kez baktık ve yedek pillerimiz ile alana indik. Afiş basımı, kayıtlar, alan hazırlığını başka bölüm öğretmenleri yapmıştı. Biz inince sadece yaka kartlarımızı takıp masamıza geçtik. Ama öğrencilerim nasıl heyecanlı görmelisiniz. Proje çalışacak mı, sıkıntı çıkar mı, nasıl anlatacağız gerginliğindeler. Onlar bu düşüncelerle savaşırken kaymakam bey, ilçe milli eğitim müdürümüz, okul hamimiz ve misafirlerimiz ile kurdelemizi kesip açılış yaptık. Okuldan 17 proje bulunuyordu, üçü bizim bölümündü. Açılış ekibi sırayla projeleri inceliyordu. Bizim sıramızda öğrencilerim gayet güzel anlattılar. Sonra özgüvenleri geldi ve gelen herkese su gibi anlatmaya başladılar.
2 gün süren sergi benim için olduğu kadar onlar için de güzel bir deneyim olmuştur. Şunu da belirtmeliyim, Afişte 4 öğrenci 2 öğretmen yazılmış olsa da birçok öğrencim yardım etti. Tam bir ekip çalışmasıydı ve öncelikle Tübitak ekibimdeki öğrencilerimi tebrik ediyorum. Sonra adı geçmeyen ama yardım eden tüm öğrencilerime teşekkür ediyorum. Tüm çalışmaları, hazırlanma ve sergi kısmına dair görselleri sosyal medya hesabımdan paylaşacağım, takipte olun.
